Ο πολιτικός Ιωάννης Μεταξάς στο βιβλίο Ιστορίας Γ’ Λυκείου

 Απόψεις  Comments Off on Ο πολιτικός Ιωάννης Μεταξάς στο βιβλίο Ιστορίας Γ’ Λυκείου
Oct 092014
 

Τι λέει:
Σχολικό βιβλίο, λεζάντα στη φωτογραφία του Μεταξά (σελ. 107)

Ο Ιωάννης Μεταξάς (1871­1941) επέβαλε δικτατορικό καθεστώς την 4η Αυγούστου του 1936, επηρεασμένος από τα φασιστικό καθεστώτα και με τη συναίνεση του Βασιλιά Γεωργίου του Β’. Σε διεθνές επίπεδο, προσέδεσε την Ελλάδα στο άρμα της φιλοαγγλικής επιρροής και ηγήθηκε της ελληνικής αντίστασης στην ιταλική εισβολή έως το θάνατό του, τον Ιανουάριο του 1941.

Σχολικό βιβλίο, αφήγηση (σελ. 119)
Ο Ιωάννης Μεταξάς απέρριψε την ιταμή αξίωση: η Ελλάδα θα υπεράσπιζε, έστω και με τα όπλα, τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Η αντίδραση του Έλληνα πρωθυπουργού θα συνοψιστεί έκτοτε στη λέξη «Όχι».

Σχολικό βιβλίο, πηγή (σελ. 118-119)
η αφήγηση του Γκράτσι για την επίδοση του τελεσιγράφου ( … Ο φρουρός άρχισε να χτυπά ένα ηλεκτρικό κουδούνι … επιτέλους το κουδούνισμα ξύπνησε τον ίδιο τον Μεταξά… Ο Μεταξάς είχε φορέσει μία σκούρη μάλλινη ρόμπα, από το γιακά της οποίας φαινόταν ένα μετριότατο βαμβακερό νυχτικό … Τα χέρια που κρατούσαν το χαρτί έτρεμαν ελαφρά … έβλεπα τα μάτια να βουρκώνουν …)
Εμανουέλε Γκράτσι, Η αρχή του τέλους, Εστία, σελ. 284-285)

Τι δε λέει:

1. Ο Μεταξάς σ’ όλη τη διάρκεια της στρατιωτικής και πολιτικής του σταδιοδρομίας ήταν οπαδός αυταρχικών μεθόδων και συστημάτων, ότι η απέχθειά του προς τη Δημοκρατία ενισχύθηκε με τη θητεία του στον κοινοβουλευτισμό. (Ιστορία Ελληνικού Έθνους, ΙΕ, σελ.380)

2. Κατ’ ουσίαν υπήρξε ένας τυχοδιώκτης. Αφοσιώνεται στον Κωνσταντίνο του οποίου τις ικανότητες δεν εκτιμά. Γίνεται υπασπιστής του Βενιζέλου, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών, προς τον οποίο όμως έχει δυσπιστία. Φτάνει ως την Αρχηγία του Επιτελείου το 1915. Δημιουργεί το παραστρατιωτικό σώμα των Επίστρατων (1916) και συγκρούεται με το Βενιζέλο. Μετά την απομάκρυνση του Κωνσταντίνου από τους συμμάχους, τον Ιούνιο 1917 μαζί με άλλους επίλεκτους φιλοβασιλικούς εξορίζεται στην Κορσική. Καταδικάζεται σε θάνατο για τη συμμετοχή του στα γεγονότα του Νοεμβρίου 1916. Επιστρέφει στην Αθήνα μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές Νοεμβρίου 1920. Παραγκωνίζεται από το Δ. Γούναρη. Διαφωνεί με τη Μικρασιατική εκστρατεία και αφοσιώνεται στην πολιτική. Συμμετέχει στο κίνημα 1923 και μετά την αποτυχία του καταδικάζεται για δεύτερη φορά σε θάνατο. Το Κόμμα των Ελευθεροφρόνων συμμετέχει στην Οικουμενική Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη και το Δεκέμβρη 1926 ο Μεταξάς γίνεται υπουργός Συγκοινωνιών. Συνάπτει μεγάλες συμβάσεις για τις οποίες αμφισβητείται η ανιδιοτέλειά του (Το 1927 φτιάχνει και καινούργιο σπίτι). Συμμετέχει σε κυβέρνηση Συνασπισμού. Συνεργάζεται με τον στρατηγό Πλαστήρα. Στις εκλογές Αυγούστου 1928 νικά ο Βενιζέλος ενώ ο Μεταξάς ηττάται και προσωπικά στην Κεφαλλονιά, αποφασίζει να εγκαταλείψει την πολιτική. Το 1931 ο Βενιζέλος τον απαλλάσσει από τις κατηγορίες για το διάστημα που υπήρξε υπουργός Συγκοινωνιών. Το 1932 συμμετέχει στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, στρέφεται προσωπικά εναντίον του Ελ. Βενιζέλου. Το 1934 συμφωνεί με το Βενιζέλο για την υπογραφή του βαλκανικού συμφώνου. Πίσω από τις πλάτες του Π. Τσαλδάρη Μεταξάς και Κονδύλης δυσπιστώντας μεταξύ τους σχεδιάζουν δικτατορία. Συμμετέχει στην καταστολή του κινήματος 1ης Μαρτίου 1935. 25 Νοεμβρίου 1935 επιστρέφει ο Γεώργιος που δέχεται και παρασημοφορεί το Μεταξά. Ιανουάριος 1936, πεθαίνει ο Κονδύλης, Μάρτιος 1936, πεθαίνει ο Βενιζέλος – ο Μεταξάς είναι αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Δεμερτζή και Υπουργός Στρατιωτικών. Απρίλιος 1936, πεθαίνει ο Δεμερτζής και ο Μεταξάς γίνεται πρωθυπουργός. Μάϊος 1936, πεθαίνει ο Τσαλδάρης. Αιματηρά γεγονότα στη Θεσσαλονίκη αλλά και σε άλλες πόλεις όπως ο Βόλος. Προκήρυξη πανελλαδικής απεργίας για 5 Αυγούστου 1936. 4 Αυγούστου 1936, Βασιλικά Διατάγματα α) «περί διαλύσεως της Γ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων» και β) περί αναστολής των διατάξεων των άρθρων 5, 6, 10, 11, 12, 14, 20, και 95 του Συντάγματος καθ’ όλην την χώραν».
(Επιλογή από το βιογραφικό σημείωμα του Χρ. Χρηστίδη στην έκδοση των ημερολογίων του Ιωάννη Μεταξά.)

3. Ο Μεταξάς, όταν κλήθηκε ως στρατιωτικός να πάει στο μέτωπο της Μικράς Ασίας, αρνήθηκε επειδή έκρινε ότι η εκστρατεία θα οδηγούσε στην καταστροφή! Προφανώς 20 χρόνια μετά δεν είχε πρόβλημα να ηγηθεί ενός πολέμου στον οποίο δε συμμετείχε και δεν υπήρχε κίνδυνος να σκοτωθεί ο ίδιος.

4. Και ένα ανέκδοτο: θαυμάζουμε τον Μεταξά που είπε το «όχι» γιατί είναι ο μόνος που ήθελε να πει «ναι».

Συμπέρασμα: Μάλλον επιχειρείται μονόπλευρη παρουσίαση και εξωραϊσμός του Μεταξά και της δικτατορίας του. Η ιστορία ξαναγράφεται επιλεκτικά για να υπηρετήσει νέες σκοπιμότητες. Το βιβλίο θα μπορούσε να είναι συνοπτικότερο και πληρέστερο.

Μπορείτε να βρείτε το σχολικό βιβλίο στο site του παιδαγωγικού ινστιτούτου. http://www.pi-schools.gr/lessons/history/

 

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: http://istoria3.blogspot.gr/2007/12/blog-post_19.html

Ο ΟΕΔΒ έφυγε, η διαπλοκή μένει

 Πολιτικές ειδήσεις  Comments Off on Ο ΟΕΔΒ έφυγε, η διαπλοκή μένει
Oct 212013
 

Μια ιστορία διαπλοκής (συγκρότημα Μπόμπολα, Πρώτο Θέμα, Real News) ξετυλίγεται μέσα από τη Διαύγεια σε σχέση με τις εκκρεμείς υποχρεώσεις του καταργηθέντος ΟΕΔΒ.
Μπορεί ο ΟΕΔΒ (Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων) να καταργήθηκε, το ελληνικό δημόσιο ωστόσο όπως αποκάλυψε πρώτο το Λόγιος Ερμής καλείται να πληρώσει 2.392.461,50 ευρώ στην Πήγασος Εκδοτική, τις Εκδόσεις Πρώτο Θέμα και τη Real Media Α.Ε., για την προμήθεια 3 βιβλίων. Ένα χρόνο από την κατάργηση του οργανισμού, άγνωστα παραμένουν τα περιουσιακά στοιχεία του οργανισμού, καθώς και οι οικονομικές υποχρεώσεις του.

Την ίδια στιγμή, στη Διαύγεια δημοσιοποιούνται αποφάσεις που αφορούν την έγκριση υπέρογκων δαπανών για την προμήθεια βιβλίων μεταξύ των οποίων, αξίζει να σημειωθεί, τουλάχιστον ένα, η “Πάπισσα Ιωάννα”, του οποίου τα δικαιώματα δεν προστατεύονται από copyright και επομένως τα έξοδα παραγωγής του είναι ελάχιστα.

Συνολικά, και μέχρι τις 19/6/2013, έχουν αναρτηθεί στη Διαύγεια τρεις αποφάσεις που αφορούν την έγκριση δαπάνης για την προμήθεια βιβλίων για λογαριασμό του καταργηθέντος ΟΕΔΒ. Ιδαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ονόματα των προμηθευτών: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ Α.Ε., ΠΗΓΑΣΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. και REAL MEDIA Α.Ε.. Ο ορισμός της διαπλοκής!

* Συνολικό ποσό 807.105,75 ευρώ στις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ Α.Ε. για την Εκκαθάριση Ανειλημμένων Υποχρεώσεων (Προμήθεια Βιβλίου «ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ») του καταργηθέντος ΟΕΔΒ
* Συνολικό ποσό 650.355,75 ευρώ στην ΠΗΓΑΣΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. για την Εκκαθάριση Ανειλημμένων Υποχρεώσεων (Προμήθεια Βιβλίου «ΥΠΕΡΟΧΗ ΕΛΛΑΔΑ») του καταργηθέντος ΟΕΔΒ
* Συνολικό ποσό 127.894,25 ευρώ (και όχι 935.000 όπως είχαμε γράψει νωρίτερα) στην REAL MEDIA A.Ε. για την Εκκαθάριση Ανειλημμένων Υποχρεώσεων (Προμήθεια Βιβλίου «ΑΘΗΝΑ 60 ΜΟΡΦΕΣ ΣΤΟ ΦΩΣ») του καταργηθέντος ΟΕΔΒ, αντίστοιχα.

Οι συγκεκριμένες δαπάνες εγείρουν πολλά ερωτηματικά τόσο αναφορικά με τους όρους κοστολόγησης των εν λόγω εγχειριδίων (συνολικά 2.392.461,50 ευρώ), όσο και για τους όρους με τους οποίους διενεργήθηκε (αν διενεργήθηκε) διαγωνισμός για την επιλογή των συγκεκριμένων προμηθευτών.

 

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: http://www.thepressproject.gr/

Νέο βιβλίο ιστορίας Στ’ Δημοτικού: Όπισθεν ολοταχώς!

 Απόψεις  Comments Off on Νέο βιβλίο ιστορίας Στ’ Δημοτικού: Όπισθεν ολοταχώς!
Oct 032012
 

Γράφουν οι Γ. Στόγιας, Α. Δημητρόπουλος, Ρ. Χόπλαρου.

Το νέο εγχειρίδιο ιστορίας για την Στ’ Δημοτικού που διανεμήθηκε φέτος στα σχολεία Ελλάδας και Κύπρου σηματοδοτεί ένα γιγάντιο άλμα  προς τα πίσω, τόσο από πλευράς παιδαγωγικής μεθόδου όσο και από αυτής του περιεχομένου. Το έργο της συγγραφικής ομάδας (με επικεφαλής τον ιστορικό Ι. Κολιόπουλο), σε διάσταση και από την Ιστορία ως επιστήμη,  και από την επιστήμη της Διδασκαλίας της Ιστορίας, αναπαράγει  μια ιδέα της σχολικής  ιστορίας ως μέσο εθνικού και ηθικού φρονηματισμού, με χειρότερο τρόπο από το προηγούμενο βιβλίο που ήρθε να αντικαταστήσει. Πληροί, δε,  όλα τα κριτήρια κακής χρήσης της Ιστορίας, όπως αυτά έχουν διατυπωθεί και κυρωθεί στις  σχετικές  συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης Rec(2001)15 και  Rec(2011)6 .  Στο πλαίσιο της παρούσας παρέμβασης θα περιοριστούμε σε μια σειρά αρχικών σκέψεων και παρατηρήσεων.

  • Ο τίτλος του βιβλίου στο εξώφυλλο είναι «Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου». Στο εσωτερικό του, αυτό μεταφράζεται σε δεκαπέντε (15) σελίδες ευρωπαϊκής ιστορίας και διακόσιες εννιά (209) σελίδες με επίκεντρο την ελληνική. Αντί τα παιδιά να γνωρίσουν πώς τα γεγονότα και οι μεγάλες αλλαγές συνδέονται μεταξύ τους σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, το ελληνικό έθνος ανάγεται σε μοναδικό, περιούσιο και ανάδελφο.
  • Το εκτεταμένο αφηγηματικό κείμενο (σε λόγια γλώσσα, δυσλειτουργική σε σχέση με το πλαίσιο επικοινωνίας για το οποίο προορίζεται) και οι μονοπρισματικές πηγές περιορίζουν την κατανόηση των ιστορικών θεμάτων.
  • Απουσιάζουν  ερευνητικά ερωτήματα και δραστηριότητες των μαθητών  που να προάγουν το  κριτικό πνεύμα και τον ιστορικό εγγραματισμό τους. Η στείρα γεγονοτολογία, ο δογματισμός και η χρηστομάθεια δεν βοηθούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στη συγκρότηση εννοιών (π.χ. ιστορικός χρόνος,  αλλαγή και  συνέχεια, τεκμήριο, αιτία και συνέπεια, ιστορική σημαντικότητα). Το βιβλίο μαθητή και το βιβλίο εργασιών που το συνοδεύουν περιορίζονται κυρίως σε ερωτήσεις απομνημόνευσης χρονολογιών, τοποθεσιών και ονομάτων. Γενικά, η ιστορία αντιμετωπίζεται παιδαγωγικά ως ένα γλωσσικό μάθημα με ασκήσεις του τύπου «συμπληρώστε τα κενά». Σε αυτό το πνεύμα, δεν λείπουν και οι προτροπές σε «εκθέσεις ιδεών» όπως αυτή: «Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η αξία της θυσίας του Μάρκου Μπότσαρη;» (σελ. 113).
  • Η πολεμική ιστορία, τα ηρωικά κατορθώματα «παλικαριών» (σελ. 83)  που αψηφούν το θάνατο, συνθέτουν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος  της αφήγησης, αφήνοντας την πολιτική, οικονομική, κοινωνική, ιδεολογική και πολιτιστική ζωή να διαδραματίζουν συμπληρωματικό ρόλο. Η (αντρική) εθνική ιστορία γράφεται με το σπαθί. Και, φυσικά, οι απαραίτητες κοινοτοπίες της μισαλλόδοξης ρητορικής:  Οι Έλληνες έχουν πάντα δίκαια, ενώ οι εχθρικοί λαοί (Βούλγαροι και Τούρκοι) έχουν πάντα άνομα συμφέροντα. Οι Έλληνες -ακόμη κι όταν επιτίθενται!- είναι αμυνόμενοι, απαντούν σε μία προηγούμενη πρόκληση.   Όταν οι Έλληνες είναι ενωμένοι μεγαλουργούν. Όταν όμως επιτρέπουν στους ξένους να τους διχάσουν, έρχεται η καταστροφή.
  • Σε κανένα σημείο δεν αφήνεται  κάποια «σκιά» για τους ελληνικούς φορείς εξουσίας, είτε αυτοί αφορούν σε πρόσωπα είτε σε  θεσμούς. Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ένθερμη υποστηρίκτρια της Επανάστασης του ’21. Τόσο κατά την προεπαναστατική περίοδο, όσο και κατά τον αγώνα της Ανεξαρτησίας, οι πρόκριτοι και οι κλέφτες κινούνται με μόνη έγνοια τους το καλό της πατρίδας.  Ακόμη και στο εγχειρίδιο του 1989 (που επαναφέρθηκε  ύστερα από την απόσυρση εκείνου της ομάδας  Ρεπούση) είχαμε, επί του θέματος, δύο αντιτιθέμενες πηγές με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Οι Προεστοί προστάτευαν/καταπίεζαν τους ραγιάδες» (σελ 38-39).

Στη συνέχεια, μερικά αντιπροσωπευτικά «μαργαριτάρια» που αλιεύσαμε κατά την ανάγνωση του βιβλίου:

  • Ο Κοσμάς ο Αιτωλός εγγράφεται, τουλάχιστον εν μέρει,  στο πνεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού (σελ. 53).
  • Το «Κρυφό Σχολειό» αποτελεί «αποτύπωση στην εθνική συλλογική μνήμη» των δύσκολων συνθηκών για την παιδεία τα πρώτα μετά την Άλωση χρόνια. Μια σκοτεινή διατύπωση απέναντι στην εύγλωττη εικόνα του Γκύζη και το ποίημα του Πολέμη (σελ. 54-55). Όλα αυτά αντί να γραφτεί πως το «Κρυφό Σχολειό» είναι μύθος (ή έστω θρύλος, όπως το αποκαλούσε το εγχειρίδιο του 1989), και να συζητηθούν οι συνθήκες που οδήγησαν στην κατασκευή του και ο ρόλος τον οποίο επιτέλεσε.
  • Για την άλωση της Τριπολιτσάς, εν μέσω περιγραφών στρατηγικών σχεδίων και ηρωισμών, μαθαίνουμε ότι «Ακολούθησαν σφαγές και λεηλασίες» (σελ. 99). Έτσι, απρόσωπα, χωρίς  τους αριθμούς, τα επίθετα και τα επιρρήματα που κοσμούν  συνήθως τις τουρκικές βιαιοπραγίες.
  • Όλες οι αναφορές στους Οθωμανούς και τους Τούρκους είναι αρνητικές, με αποκορύφωμα αυτή της πηγής στη σελ. 31 όπου ο μαθητής διαβάζει: «[…]Και αν θελήσει ο Πανάγαθος και φιλεύσπλαχνος Θεός και βοηθήσει να ελευθερωθεί το δυστυχισμένο γένος μας από τον τρομερό, απάνθρωπο, αντίχριστο και άσπλαχνο Τούρκο […]».
  • Η παρουσία των γυναικών στην ιστορία εξαντλείται σε τέσσερις σειρές για την Μπουμπουλίνα και τη Μαυρογένους (σελ. 92) και σε άλλες έντεκα για τα δικαιώματα των γυναικών (σελ. 188), και τα δύο εκτός του κύριου κειμένου της αφήγησης.
  • Σύμφωνα με τους συγγραφείς, «η Ναυμαχία του Ναυαρίνου» επιτάχυνε τις εξελίξεις!  Άρα, σε πείσμα κάθε ιστορικής αποτίμησης της πολιτικής, στρατιωτικής και οικονομικής κατάστασης των ελληνικών δυνάμεων κατά το 1827, το αναγνωρισμένο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος ήταν  μοιραίο ότι θα σχηματιζόταν. Φαίνεται θα ήταν γραμμένο στους ουρανούς!
  • Σε αντιδιαστολή με τη μεγάλη έκταση του κειμένου που αφιερώνεται στην περιγραφή πολεμικών κατορθωμάτων και ηρωικών θανάτων, άλλα θέματα αντιμετωπίζονται ως ελάσσονος σημασίας. Π.χ. το γλωσσικό ζήτημα (σελ. 163), η βιομηχανική επανάσταση (σελ.156) και η Οκτωβριανή επανάσταση (σελ.192) καταλαμβάνουν  από τρεις, εννιά και εννιά σειρές αντίστοιχα. Μόνο το κείμενο για τον Κανάρη, με μεγάλη γραμματοσειρά, είναι είκοσι τρεις σειρές.
  • Στο πνεύμα των σχολικών εορτών, με μια ομφαλοσκοπική αντιστροφή,  ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος αναφέρεται ως ένα παράρτημα του Αλβανικού έπους.  Στην «ατυχέστερη» πρόταση όλου του βιβλίου, «ο πόλεμος ήταν το ολέθριο επακόλουθο της αποτυχίας στην εφαρμογή των όρων ειρήνης, που είχαν τερματίσει τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Καμία αναφορά στον φυλετικό ρατσισμό, στη  ναζιστική ιδεολογία, στο επεκτατικό όραμα του αριανισμού, στην προπαγάνδα. Η Χρυσή Αυγή θα είναι ευτυχής και ευγνώμων.

Για λόγους οικονομίας του παρόντος κειμένου, θα περιοριστούμε στα παραπάνω. Αναμένουμε ότι ερευνητές ιστορικοί και παιδαγωγοί, θα εκπονήσουν  συνολικότερες κριτικές  στο εν λόγω εγχειρίδιο.
Επιγραμματικά, το δικό μας συμπέρασμα είναι ότι παρά τη διακηρυγμένη αποδοχή της ανάγκης για ουσιαστικές αλλαγές στις μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης στα σχολεία ώστε να αναπτύσσονται οι κριτικές ικανότητες των αυριανών πολιτών, ο στόχος αυτός δεν θα προαχθεί με το συγκεκριμένο  βιβλίο ιστορίας.
Τέλος, μια ορθογραφική παρατήρηση:  στη σελ. 231 διαβάζουμε ότι μεταπολιτευτικά «το βιωτικό επίπεδο των Ελλήνων βελτιώθηκε εντυπωσιακά».  Ναι,  με «ω». Ίσως να πρόκειται περί μαύρου χιούμορ σε σχέση με την κρίση που βιώνουμε σήμερα. Ή πως, με τέτοιο αναχρονιστικό βιβλίο, ο βίος των παιδιών στην τάξη θα είναι αβίωτος!

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: http://feleki.wordpress.com/

Ντάριο Φο: Δεν πληρώνω, Δεν πληρώνω

 Απόψεις  Comments Off on Ντάριο Φο: Δεν πληρώνω, Δεν πληρώνω
Mar 082012
 

“Σ’ έναν καπιταλιστή δεν πρέπει ποτέ να λες: «αχ, σας παρακαλώ, θα μπορούσατε λιγάκι να μου κάνετε λίγο χώρο ν’ αναπνεύσω κι εγώ; θα μπορούσατε να είστε λίγο πιο καλός, με λίγη περισσότερη κατανόηση; Ας συμφωνήσουμε…»

Όχι. Ο μόνος τρόπος για να μιλήσεις μαζί τους είναι να τους στριμώξεις στον καμπινέ, να τους χώσεις το κεφάλι μέσα στη λεκάνη και να τραβήξεις το καζανάκι. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, ίσως με λιγότερο φανταχτερές βιτρίνες, ίσως με λιγότερες λεωφόρους, αλλά με λιγότερες λιμουζίνες, με λιγότερους απατεώνες. Τους πραγματικούς απατεώνες, αυτούς τους μισάνθρωπους με τις χοντρές κοιλιές. Κι έτσι θα είχαμε δικαιοσύνη.

Έτσι, εμείς που βγάζουμε πάντα το φίδι απ’ την τρύπα για τους άλλους, θα μπορούμε επιτέλους να σκεφτούμε και τον εαυτό μας. Να κτίζουμε σπίτια που να ανήκουν σε μας… να ζούμε μια ζωή που θα ‘ναι ολότελα δική μας. Να ζούμε σαν ολοκληρωμένοι άνθρωποι τέλος πάντων. Να ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου η επιθυμία σου να γελάσεις, ξεσπάει από μέσα σου σα γιορτή, η επιθυμία να παίξεις και να γιορτάσεις… κι επιτέλους να κάνεις μια δουλειά που να σ’ ευχαριστεί… σαν κανονικοί άνθρωποι κι όχι σαν ζώα που ζουν και υπάρχουν χωρίς χαρά και φαντασία.

Ένας κόσμος όπου μπορεί κανείς να δει ξανά ότι υπάρχει ακόμη ένας ουρανός… τα λουλούδια που ανθίζουν… ότι ακόμα υπάρχει άνοιξη… και τα κορίτσια που γελούν και τραγουδούν. Και όταν μια μέρα πεθάνεις, δε θα πεθάνεις σα γέρος, πεταμένος σα στιμένη λεμονόκουπα, αλλά σαν άνθρωπος που έζησε ελεύθερος κι ευχαριστημένος μαζί με τους άλλους ανθρώπους…”

Από την πολιτική κωμωδία του Ντάριο Φο, “Δεν πληρώνω, Δεν πληρώνω”