Στα λόγια όλες οι κυρώσεις και οι κορώνες είναι εύκολες. Στην πράξη, όμως, υπερισχύουν πάντα τα οικονομικά συμφέροντα. Έτσι, ειδικά η Γερμανία δεν μπορεί παρά να τηρήσει… light γραμμή στην κόντρα Δύσης – Ρωσίας.
Είναι σαφές ότι οι πιο λαλίστατοι Αμερικανοί διακυβεύουν σαφώς λιγότερα απ’ ό,τι η «ατμομηχανή της Ευρώπης», όμως έτσι κι αλλιώς οι οικονομικοί δεσμοί του τριγώνου ΗΠΑ – Γερμανίας – Ρωσίας είναι, όπως θα δούμε, τόσο αλληλένδετοι πια, ώστε τα λόμπι έχουν δυνατό παρεμβατικό ρόλο και βάζουν φρένο στον όποιο παρορμητισμό πολιτικών ή τα επικοινωνιακά τρικ τους. Γι’ αυτό, μέχρι τώρα τουλάχιστον, δεν έχει χοντρύνει το παιχνίδι. Δεν την πονάνε τέτοιες κυρώσεις τη Ρωσία…
Το λόμπι των Γερμανών βιομηχάνων και επιχειρηματιών, λοιπόν, πιέζει όλο και περισσότερο τη Μέρκελ, τονίζοντας ότι παραδοσιακά οι οικονομικές κυρώσεις δεν καταφέρνουν να επιβάλουν τη βούληση των πολιτικών. Το ζουμί, όμως, βρίσκεται αλλού…
Απλοί λόγοι
Ουσιαστικά, λοιπόν, η Γερμανία δεν μπορεί να προχωρήσει σε εμπορικό εμπάργκο και επώδυνες οικονομικές κυρώσεις. Γι’ αυτό είναι η χώρα που προβάλλει τους ισχυρότερους δισταγμούς για επιβολή σκληρότερης τιμωρίας στη Ρωσία. Απλοί οι λόγοι:
◆ Η Γερμανία προμηθεύεται το ένα τρίτο της ενέργειάς της (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) από τη Ρωσία.
◆ Επιπρόσθετα, κάνει μεγάλες εξαγωγές στη ρωσική αγορά. Μόνο στη Γερμανία αναλογεί το ένα τρίτο των συνολικών εξαγωγών της Ε.Ε. στη Ρωσία. Ως γνωστόν, για τη Γερμανία «οι εξαγωγές είναι πάνω απ’ όλα».
◆ Η Ρωσία αποτελεί την 11η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά της Γερμανίας, με εξαγωγές αξίας 36 δισ. ευρώ μόνο για το 2013.
◆ Το γερμανικό λόμπι των μεγάλων επιχειρήσεων υπολογίζει ότι 300.000 γερμανικές θέσεις εργασίας εξαρτώνται από το εμπόριο με τη Ρωσία, 6.200 γερμανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται σ’ αυτή τη χώρα, ενώ οι επενδύσεις των γερμανικών εταιρειών συνολικά στη Ρωσία ξεπερνούν τα 20 δισ. ευρώ.
Αυτές που έχουν τη μερίδα του λέοντος στις εξαγωγές προς τη Ρωσία είναι οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, κυρίως οι Daimler, BMW και Volkswagen. Μόνο πέρυσι οι πωλήσεις γερμανικών αυτοκινήτων στη συγκεκριμένη αγορά αυξήθηκαν κατά 22%, με τη Volkswagen να ξεπερνά τα 200.000 «κομμάτια»!
Τα μηχανήματα είναι ο αμέσως επόμενος τομέας γερμανικών εξαγωγών στη Ρωσία, με 8 δισ. ευρώ για το 2013. Όπως διαπιστώνουμε, τα ποσά ζαλίζουν. Και ειδικά σε εποχές που ακόμα η παγκόσμια οικονομία δεν έχει αναθαρρήσει από την κρίση.
Μάλιστα, σε αντίθεση με τις εξαγωγές πολυτελών αυτοκινήτων, αυτές των γερμανικών μηχανημάτων στη Ρωσία θεωρούνται «παραδοσιακές» και χρονολογούνται από τη σοβιετική εποχή. Η Ρωσία, λοιπόν, αποτελεί την τέταρτη μεγαλύτερη αγορά για τα γερμανικά μηχανήματα μετά την Κίνα, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Πολλές από τις εταιρείες που εξάγουν μηχανήματα στη Ρωσία είναι οι λεγόμενες Mittelstand, δηλαδή μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της γερμανικής οικονομίας, απασχολώντας τεράστια μερίδα εργαζομένων. Είναι ακριβώς αυτές που θα δεχθούν το μεγαλύτερο πλήγμα, αν η Γερμανία προχωρήσει σε κυρώσεις που θα πλήξουν το εμπόριο με τη Ρωσία.
Διπλό χτύπημα
Με τη Ρωσία να εξάγει κυρίως ενέργεια, οι γερμανικές βιομηχανίες θα δεχθούν διπλό χτύπημα σε περίπτωση διατάραξης των εμπορικών σχέσεων. Η BASF, ο γίγαντας της γερμανικής χημικής βιομηχανίας, χρησιμοποιεί το ρωσικό φυσικό αέριο ως πηγή ενέργειας αλλά και ως πρώτη ύλη. Πέρυσι οι εξαγωγές στη ρωσική αγορά ήταν 1,4 δισ. από τα 74 δισ. ευρώ των συνολικών της πωλήσεων. Οι βιομηχανίες χημικών, γενικότερα, είναι ο τρίτος κατά σειρά τομέας γερμανικών εξαγωγών στη Ρωσία (αξίας 3,2 δισ. ευρώ το 2013).
Ιδιαίτερα ανήσυχες είναι και οι μεγάλες γερμανικές εταιρείες με υποκαταστήματα. Η Metro, μέσω των καταστημάτων της θυγατρικής της Media Markt στη Ρωσία, πραγματοποίησε πωλήσεις της τάξης των 5,3 δισ. ευρώ το 2013. Αλλά και μεγάλες γερμανικές βιομηχανίες έχουν τεράστια συμφέροντα. Η Siemens, για παράδειγμα, διαθέτει εργοστάσιο επί ρωσικού εδάφους που κατασκευάζει μηχανές για τους σιδηροδρόμους στην αχανή χώρα.
Η τελευταία, μάλιστα, εξέλιξη στο θρίλερ με τα πιθανά ρωσικά αντίποινα, αν η Δύση προχωρήσει σε περαιτέρω κυρώσεις, είναι εξόχως απειλητική γι’ αυτές τις βιομηχανίες. Η ρωσική Βουλή εξετάζει το τελευταίο διάστημα πιθανό νόμο που θα επιτρέπει την απαλλοτρίωση των περιουσιακών στοιχείων ξένων εταιρειών στην επικράτεια της Ρωσίας! Αν και ακούγεται περισσότερο σαν μπλόφα από τη ρωσική πλευρά, μια τέτοια κίνηση θα ήταν βόμβα μεγατόνων για τις τεράστιες, και πρακτικά αμετακίνητες, επενδύσεις των γερμανικών βιομηχανιών.
Παρότι η κυβέρνηση της Μέρκελ δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει ότι ένα εμπορικό εμπάργκο θα ήταν εξίσου οδυνηρό για τη Ρωσία, οι Γερμανοί βιομήχανοι και μεγαλοεπιχειρηματίες ξέρουν πολύ καλά τι διακυβεύεται. Και πασχίζουν να συμβάλουν – αν όχι να… επιβάλουν – στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας όλο αυτό το διάστημα, πιέζοντας την καγκελάριο να αντιμετωπίσει τον Πούτιν «ως μέρος της λύσης και όχι ως αντίπαλο».
ΤΙPS
◆ Το εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ – Ρωσίας το 2013 ήταν μόλις 38,1 δισ. δολάρια. Το μερίδιο των εξαγωγών των ΗΠΑ ήταν 11,2 δισ. δολάρια, ενώ της Ρωσίας προς τις ΗΠΑ στα 26,9 δισ. δολάρια.
◆ Καλό για όποιον αναλύει τις εξελίξεις είναι να συνυπολογίζει το γιγαντιαίο «ντιλ» μεταξύ της ExxonMobil και της ρωσικής Rosneft για συνεκμετάλλευση του κοιτάσματος Bazhenof στη δυτική Σιβηρία. Μπίζνα αξίας μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων!
◆ Οι εξαγωγές της Ε.Ε. προς τη Ρωσία για το 2013 άγγιξαν τα 264 δισ. δολάρια κι αυτές της Ρωσίας προς την Ε.Ε. τα 152 δισ. Είναι πολλά τα λεφτά, λοιπόν.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ: http://www.topontiki.gr/